Transport międzynarodowy i delegowanie kierowców – najnowsze zmiany w Pakiecie Mobilności

W 2022 roku branża transportowa przeszła rewolucyjne zmiany podyktowane koniecznością dostosowania polskich przepisów do wymagań określonych unijnymi dyrektywami. Pakiet Mobilności wywołał dużo kontrowersji i stanowił wyzwanie dla pracodawców delegujących kierowców do pracy za granicą.

Dnia 19.08.2023 r. wprowadzono kolejne zmiany – w życie weszła ustawa o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym. Nowe przepisy regulują między innymi obowiązki pracodawców delegujących kierowców do pracy na terytorium Unii Europejskiej, zasady delegowania kierowców w transporcie drogowym na terytorium Polski, a także kontroli przestrzegania przepisów dotyczących delegowania, realizacji obowiązków informacyjnych ciążących na pracodawcach i zasady nakładania administracyjnych kar pieniężnych.

Najistotniejszą z punktu widzenia polskich pracodawców, delegujących kierowców z Polski na terytorium innego kraju Unii Europejskiej zmianą jest rozszerzenie zakresu świadczeń, które można odliczyć od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Zgodnie z Pakietem Mobilności, kierowca wykonujący zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych nie jest w podróży służbowej, a definicja podróży służbowej ograniczona została do transportu wykonywanego w ramach krajowych przewozów drogowych. Kierowca wykonujący pracę w transporcie międzynarodowym objęty został przepisami o delegowaniu pracowników, co oznacza, że otrzymuje on wynagrodzenie obowiązujące w państwie, w którym wykonywana jest usługa, bez prawa do diet z tytułu podróży służbowych oraz ryczałtów za noclegi. Jednocześnie, przy obliczaniu wynagrodzenia kierowcy zastosowanie mają ulgi w postaci obniżenia wymiary składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy.

Przed wejściem w życie ustawy odliczeniu od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne podlegała równowartość diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju z zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód był wyższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia. Od 19.08.2023 r. dla kierowców wykonujących zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych, których miesięczny przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, w skład przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne nie wchodzą:

1. kwota stanowiąca równowartość 60 euro za każdy dzień pobytu za granicą;
2. należności stanowiących zwrot równowartości poniesionych przez kierowcę kosztów (noclegu, podroży do miejsca rozpoczęcia przewozu, wydatków oraz kosztów korzystania z urządzeń sanitarnych).

Ponadto z opodatkowania zwolnione są przychody otrzymane przez kierowcę z tytułu wykonywania międzynarodowych przewozów drogowych w wysokości stanowiącej równowartość 20 euro za każdy dzień pobytu kierowcy za granicą.

Nowe przepisy określają także terminy wypłat wynagrodzenia za pracę kierowcy wykonującego międzynarodowe przewozy drogowe. Pracownik może otrzymać pobory w dwóch ratach, w stałym i ustalonym z góry terminie:

1. pierwsza rata, z dołu, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego:
1.1. w przypadku kierowców, których miesięczny przychód jest niższy niż przeciętne wynagrodzenie - w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę,
1.2. w przypadku kierowców, których miesięczny przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie - w wysokości przeciętnego wynagrodzenia;
2. druga rata, z dołu, niezwłocznie po ustaleniu pełnej wysokości wynagrodzenia, nie później jednak niż do 21 dnia następnego miesiąca kalendarzowego.

Czy wprowadzone uregulowania są korzystne dla pracodawcy? Z naszego punktu widzenia tak, zwłaszcza dla pracodawców, którzy ponoszą wysokie koszty zatrudnienia. Zwiększenie kwoty odliczeń od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz od podstawy opodatkowania pozwolą na obniżenie należności publicznoprawnych oraz zwiększenie wynagrodzenia netto kierowcy.